Vaginale bevalling - verschillende fases van de bevalling

In arbeid zijn en bevallen zijn ervaringen die veel vragen oproepen bij toekomstige mama's. Het maakt hen ook wat zenuwachtig, maar tegelijkertijd kunnen ze niet langer wachten om hun kleintje in de armen te sluiten.  Als aanstaande mama zal je zoveel mogelijk te weten willen komen over de bevalling, hoewel je niet kan voorspellen hoe het bij jou zal verlopen. Door deze veelvoorkomende vragen over de bevalling te lezen, zal je je wat voorbereider voelen op de komst van je kindje.

Hoelang duurt een vaginale bevalling?

Elke bevalling is anders, en bepaalde factoren zoals de grootte en de positie van de baby en hoelang het duurt voordat je volledige ontsluiting hebt, hebben invloed op tijdsduur van je bevalling. 

Voor de bevalling van je eerste kindje kan de arbeid ongeveer 12 tot 18 uur duren, en soms wat langer. Voor vrouwen die al eerder bevallen zijn, kan dit soms wat korter zijn, hoewel elke bevalling natuurlijk anders is. Sommige baby's worden in een paar uur geboren, terwijl het voor andere mama's soms meer dan 10 uur duurt voordat ze hun kindje ontmoeten.

Wat zijn de verschillende fases van een vaginale bevalling?

Als alles volgens plan verloopt, zal je arbeid normaal starten in het derde trimester, vanaf week 38 tot week 42 van je zwangerschap. Er verschillende tekenen die aantonen dat je arbeid van start gaat en je binnenkort gaat bevallen. Eens je in arbeid bent, zijn er 4 fases.

Fase 1. Voorbereiden op de bevalling De eerste fase duurt gemiddeld 12 tot 15 uur, en heeft 3 verschillende onderdelen:

• Latente fase: je gaat van 0 tot 5-6 cm ontsluiting, de weeën komen om de 5 tot 15 minuten Je weeën (het samentrekken van de baarmoeder) zullen opkomen aangezien je meer ontsluiting krijgt. In het begin zullen je weeën om de 15 minuten opkomen, waarbij ze stilletjes aan sneller op elkaar volgen. Elke wee duurt normaal minder dan één minuut in het begin en zullen langzaamaan langer duren, van ongeveer 60 naar 90 seconden. De laterale fase duurt meestal 6 tot 12 uur, en het wordt aangeraden om deze fase thuis te doorstaan waar je je comfortabel voelt. Je vliezen kunnen breken tijdens deze of de volgende fase. Het is ook goed mogelijk dat je vliezen niet vanzelf breken, maar dat je dokter of zorgkundige dit zal doen eens je opgenomen bent in het ziekenhuis.

• De actieve fase: van 5-6 cm naar 10 cm ontsluiting, de weeën zijn consistent en intens Je weeën worden krachtiger en komen vaker voor naarmate je meer ontsluiting hebt. Wanneer je om de 5 minuten weeën hebt en ze regelmatig zijn, is het een teken dat je vooruitgang boekt. Je dokter kan je al gezegd hebben dat je naar het ziekenhuis moet komen, of hij kan je telefonisch advies geven over wat je precies moet doen en wanneer het tijd is om te vertrekken. Daarom is het een goed idee om je vluchttas op voorhand in te pakken zodat je er helemaal klaar voor bent als het grote moment eraan komt.

• De transitiefase: 10 cm ontsluiting, de weeën zijn op hun hevigst Dit is meestal een korte fase en duurt niet langer dan een uur. Je weeën zullen het hevigst zijn tijdens deze fase en je lichaam maakt zich klaar om je kindje door het geboortekanaal te brengen.

Fase 2. De geboorte van de baby Eens je 10 cm ontsluiting hebt, begint het tweede deel van de arbeid en kan het persen beginnen. Je weeën helpen je om de baby door het geboortekanaal te duwen. Dit deel duurt meestal minder dan een uur, vooral als je al eerder bevallen bent, maar het kan ook twee tot drie uur duren, zeker als het je eerste kindje is. Eens de baby geboren is, moet de navelstreng doorknipt worden en zal je je kindje mogen vasthouden en knuffelen. Daarna zal je dokter of je verloskundigen controleren of je kindje helemaal gezond is.

Fase 3. De nageboorte Na de geboorte van je kindje zou je kunnen denken dat het achter de rug is, maar de placenta moet eerst nog je lichaam verlaten. Dit is meestal snel voorbij en duurt maximum 20 minuutjes. Het zou kunnen dat je nog wat weeën hebt om de placenta eruit te krijgen, maar die zullen veel minder hevig zijn dan tijdens de geboorte van je kindje.

Fase 4. Het eerste uur na de bevalling Het eerste uur na de bevalling wordt ook het “gouden uur” genoemd, aangezien het een speciaal moment is om de band met je baby te versterken. Als je medische toestand en het ziekenhuisbeleid het toestaat, mag je je baby meteen na de geboorte op je borst leggen. Dit kan helpen om borstvoeding te bevorderen en een band te scheppen met je baby. Daarnaast kan dit ook helpen om de ademhaling van je baby te reguleren en zijn temperatuur constant te houden. Het is misschien een goed idee om meer te weten te komen over huid-op-huidcontact en de verschillende manieren waarop je een band kan scheppen met je kindje. 

Wanneer moet je ingeleid worden? Soms moet de bevalling opgewekt worden. Dit kan bijvoorbeeld als je weeën niet vanzelf op gang komen vanaf week 41 of 42, als er complicaties zijn die invloed hebben op jouw gezondheid of die van je baby, of als je vliezen te vroeg breken. Je dokters kunnen er dan voor zorgen dat je baarmoederhals ontsluit en ze kunnen je vliezen breken, waardoor de weeën op gang zullen komen. Het zou ook kunnen dat je dokters ervoor kiezen om het hormoon oxytocine toe te dienen dat weeën opwekt.

Hoe kan je de pijn onder controle houden? Er zijn verschillende manieren om de pijn te verminderen, van massage tot meditatie, wat een goede optie is als de pijn te intens wordt. Bespreek de verschillende opties met je dokter of verloskundige op voorhand zodat je weet wat je mogelijkheden zijn tijdens de arbeid en bevalling.

Vrouwen die ervoor kiezen om met medicijnen de pijn te verlichten, kiezen vaak voor een epidurale. Tijdens de epidurale wordt er een smalle tube in de onderrug geplaatst, waarbij de onderste helft van het lichaam verdoofd wordt om de pijn te verlichten. Je blijft wel bij bewustzijn en je zou nog steeds een persdrang moeten voelen. Er zijn enkele neveneffecten die je best met je dokter of zorgkundige bespreekt voordat je beslist of een epidurale voor jou de beste optie is. 

Heb ik een geboorteplan nodig, en wat moet hier allemaal instaan?  Er zijn veel toekomstige mama's die ervoor kiezen om een geboorteplan op te stellen, en dit dan op voorhand te delen met het medisch team. In het geboorteplan staat welke optie de mama verkiest om de pijn te verzachten, wie hun vertrouwenspersoon is, in welke positie ze wil bevallen, wat ze wil eten en drinken en alle informatie, zoals muziek, om het de mama zo comfortabel mogelijk te maken. 

Zorg dat je dokter op voorhand op de hoogte is van je geboorteplan, breng extra kopieën mee voor je medisch team en bewaar er ook wat in je vluchttas om op zeker te spelen.

Weet dat het moeilijk is om alles volgens plan te laten verlopen, en dat je ook wat flexibel zal moeten zijn. Sta open voor onverwachte wendingen, en laat je vooral leiden door je gevoel tijdens je arbeid. 

Moet ik gehecht worden na de bevalling? Het zou kunnen dat je vagina na de bevalling gehecht moet worden. Zelfs een klein scheurtje in de huid rond de opening van de vagina moet vaak gehecht worden, terwijl een grotere scheur meerdere hechtingen nodig zal hebben. Dit komt het meest voor bij de eerste bevalling, of als de bevalling snel verloopt aangezien de huid rond de vagina dan minder tijd heeft om uit te rekken.

Hoelang duurt het voordat je volledig hersteld bent na de bevalling?  Natuurlijk zou je graag weten hoelang het duurt voordat je weer de oude bent, maar dit is voor elke vrouw anders. Meestal duurt het minder lang om te herstellen van een vaginale bevalling dan van een keizersnede, en moet je bij een vaginale bevalling ook minder lang in het ziekenhuis blijven.

Als je uitgescheurd bent, zou het kunnen dat dit nog enkele weken pijn zal doen. Je zal hoogstwaarschijnlijk, ook zonder scheuren, pijn hebben aan je vagina na de bevalling, vooral als je naar het toilet gaat of wanneer je gaat zitten.

Na een vaginale bevalling zou je ook wat zwelling, blauwe plekken, pijn en jeuk rond de scheur (als je er hebt) kunnen ervaren. We raden je aan om na de bevalling dit gebied de eerste 24 uur af te koelen met een coldpack. De zwelling en de blauwe plekken zullen na verloop van tijd vanzelf wegtrekken.

Voor veel vrouwen is het erg pijnlijk om naar het groot toilet te gaan na de bevalling. Het is een goed idee om af en toe wat te gaan wandelen, veel water te drinken en vezelrijke voeding te eten om constipatie te voorkomen. Kegeloefeningen kunnen helpen om de bekkenspieren aan te spannen, en dit zal ook helpen bij incontinentie en het herstel van de rectale functie.

We kunnen niet voorspellen hoelang je zal bloeden na de bevalling, maar voor de meeste vrouwen duurt dit een paar weken. Zorg er in elk geval voor dat je voldoende absorberende maandverbanden bijhebt. Als je meer bloed verliest dan tijdens je maandstonden, of als je steeds meer bloed verliest, raadpleeg je best je dokter.

Wat gebeurt er eens mijn baby geboren is? Wanneer je baby geboren is, zal je medisch team controleren of je baby'tje volledig gezond is voordat hij of zij op je borst geplaatst wordt voor huid-op-huidcontact en de eerste knuffels. Terwijl je je kindje eindelijk voor het eerst in de ogen kijkt en zijn heerlijke geur ruikt, volgt de nageboorte. Als je uitgescheurd of ingeknipt bent, zal dit na de bevalling gehecht worden. Bij het inknippen maakt je dokter een snee in de huid tussen de vagina en de anus om zo de bevalling vlotter te laten verlopen en uitscheuren te voorkomen. Deze procedure wordt ook een episiotomie genoemd. 

Kan ik meteen na een vaginale bevalling borstvoeding geven? Het is inderdaad mogelijk om na de bevalling borstvoeding te geven, zodat je kindje meteen kan oefenen. Je produceert eerst nog een paar dagen een andere stof voordat je moedermelk aanmaakt. Deze stof wordt colostrum genoemd, en is iets geler en dikker dan moedermelk. 

Zijn er risico's op complicaties? Ja, er zijn bepaalde risico's verbonden aan een vaginale bevalling, zoals uitscheuren en het verzwakken van de bekkenbodemspieren. De scheuren kunnen gehecht worden door je dokter, en kegeloefeningen kunnen helpen om je spieren opnieuw aan te spannen.

Sommige complicaties die tijdens de bevalling optreden, zouden kunnen leiden tot een spoedkeizersnede om de veiligheid van de mama en de baby te garanderen. Sommige complicaties van een vaginale bevalling kunnen vermeden worden door op voorhand een keizersnede in te plannen.

Kan ik later nog vaginaal bevallen als ik eerder al een keizersnede heb gehad? Ja, het is mogelijk om na een keizersnede vaginaal te bevallen, als je “een goede kandidaat” bent voor een vaginale bevalling en als je vorige keizersnede geen complicaties kan veroorzaken. Laat het je dokter zeker weten als je graag vaginaal zou bevallen na een keizersnede, zodat je goed weet wat de voor- en nadelen zijn voor jouw situatie.

Ik ben zwanger van een tweeling, kan ik vaginaal bevallen? Ja! Er zijn veel vrouwen die vaginaal bevallen van een tweeling. Als er daarentegen een van je kindjes in een stuitligging ligt, wordt een keizersnede aangeraden. In het algemeen is een vaginale bevalling van een drieling zeldzaam, net zoals bij andere meerlingen, aangezien het risico op complicaties groter is.

Mag mijn partner bij me zijn tijdens de bevalling? Het is belangrijk dat er iemand bij je is die je volledig vertrouwt tijdens de bevalling. Deze persoon kan je helpen met ademhalings- en relaxatietechnieken, het timen van je weeën of gewoon je hand vasthouden. Dit hoeft natuurlijk niet altijd je partner te zijn. Sommige vrouwen kiezen voor een familielid of goede vriend(in). 

Je partner hoeft ook niet de hele tijd bij jou te blijven. Veel partners kiezen ervoor om af en toe even uit de kamer te stappen, of om niet bij de bevalling zelf te zijn. Het is een persoonlijke keuze die jij en je vertrouwenspersoon samen moeten maken.

Of je partner nu wel of niet bij je is op het moment van de bevalling, er zijn genoeg andere manieren waarop dit speciaal iemand je kan ondersteunen tijdens en na de geboorte. Van boodschappen doen en je telefoontjes en berichten beantwoorden, tot helpen met luiers vervangen en zorgen voor je pasgeborene terwijl je wat broodnodige rust krijgt.

Vergeet vooral niet dat vrouwen al duizenden jaren bevallen, dus vertrouw op de medische deskundigen om je heen en weet dat het vrouwenlichaam gebouwd is om buitengewone dingen te doen.