Bang in het donker. Slaapproblemen bij baby's en peuters
Slaapproblemen bij peuters
Protesteert je kind als hij naar bed moet? Wordt hij 's nachts nog wakker? Ontdek waarom kinderen niet willen gaan slapen en hoe een ritueel voor het slapen gaan kan helpen. Omgaan met nachtmerries, slaapwandelen en meer.
Elke ouder heeft er soms of vaker moeite mee om de kinderen in bed te krijgen en te zorgen dat ze erin blijven.
Rituelen zijn belangrijk
Kinderen gedragen zich beter gedragen als ze weten hoe dingen zullen verlopen. Een vaste bedtijd en een vast ritueel om rustig te worden voor het slapen, helpt je kind begrijpen wat er van hem wordt verwacht. Dat biedt kinderen veiligheid. Hij weet wat er gaat komen. Als je kind telkens een andere bedtijd heeft, een andere slaapplek of een ander ritueel voor het slapen, kan hij angstig of onzeker worden, of erover in discussie gaan. Alhoewel het ene kind meer behoefte heeft aan regelmaat dan het andere, hebben alle kinderen baat bij een vast ritueel voor het slapen gaan.
Je kunt het ritueel al invoeren als je kind nog een baby is, in de eerste levensmaanden. Er kan een bad bij horen, even knuffelen, een verhaaltje, of een liedje. Als het ritueel langer duurt of te uitgebreid is, wordt je kind er juist energiek van, in plaats van rustig.
Als er meer dan een uur verschil zit tussen de bedtijd op doordeweekse dagen en die in het weekend, kun je op maandag problemen verwachten. Het werkt het best als je de hele week hetzelfde schema aanhoudt. Dat is lastig voor gezinnen die in het weekend graag lekker uit willen slapen, maar alles loopt soepeler als minstens een ouder op zaterdag en zondag samen met de kinderen opstaat.
Het best slapen kinderen elke nacht op dezelfde plek. Bij afwisseling van plek, zoals in verschillende bedden slapen, op de vloer of op de bank, is het voor kinderen lastiger om een vast slaappatroon te ontwikkelen. Als kinderen na een scheiding te maken krijgen met co-ouderschap, zorg dan dat het ritueel voor het slapen gaan hetzelfde is bij beide ouders, net als bijvoorbeeld het beddengoed. Ouders die apart wonen moeten hun kind(eren) ongeveer dezelfde structuur bieden.
Slaap is afscheid
Vanuit het kind gezien is naar bed gaan een soort afscheid. Een afscheid van hun ouders, zusjes en broertjes, van speelgoed, van de spannende dingen die die dag zijn gebeurd en van alles wat er verder in huis aan de gang is. Waarom zou een kind dat allemaal gewillig opgeven? Vooral als dat betekent dat hij naar een kamer moet waar het donker is, waar er monsters onder het bed kunnen zitten, spoken voor het raam kunnen zweven of slangen onder de lakens kunnen glijden. Er zijn maar weinig kinderen die zonder enige vorm van tegenstribbelen naar bed gaan. En geen enkel kind gaat alleen in zijn eigen bed slapen zonder een heleboel stipte regels. Het opbouwen van een bedritueel is een serieuze zaak. Slaaproutine is een lang leerproces met vaste regels waar niet aan valt te tornen.
Voor ouders is het ook een afscheid. Sommige ouders, vooral als ze overdag weinig tijd met hun kind hebben kunnen doorbrengen, vinden het - soms onbewust - toch fijn als het kind ze 's avonds nodig heeft en een beroep op ze doet.
In veel culturen is het gewoon dat kinderen altijd naast een volwassene slapen. De meeste westerse gezinnen vinden dat een kind van kleins af aan in zijn eigen bed moet slapen. Het is in elk geval goed om het onderwerp openhartig met je partner te bespreken. De meeste ouders nemen hun kind soms even bij zich in bed als het ziek, bang of gestrest is. Dat is uiteraard prima, maar onthoud wel dat kinderen niet met plezier naar hun eigen bed teruggaan.
Eindeloze glaasjes water
Een peuter die in zijn bed staat te stuiteren als hij er net in is gelegd, moet weer terug worden gelegd met een uitleg van niet meer dan één zin. Geen discussies of onderhandelingen; niet nog eventjes tv mogen kijken. Leg hem zwijgend weer in bed, stop hem in en ga de kamer uit. In het begin moet je dat proces misschien wel honderd keer herhalen voor hij erin blijft liggen, vooral als je eerder misschien een beetje te soepel bent geweest met de bedtijdregels. Eén glaasje water is prima. Eén keer plassen is genoeg. Wees consequent!
Bij jullie in het grote bed
Als je echt niet wilt dat je kind bij je in bed slaapt, stop hem dan zwijgend terug in zijn bed, eindeloos vaak als dat nodig is, zonder te praten of in discussie te gaan. Als hij 's ochtends vroeg wel bij je in bed mag en lekker verder mag slapen, zal hij niet snappen waarom het midden in de nacht niet mag. Je hebt kinderen die gestrest raken van alleen zijn of al heel lang bij hun ouders in bed slapen. In zo'n geval kan een slaapzak op de grond naast jullie bed een tijdelijke oplossing zijn.
Nachtmerries
Nachtmerries of enge dromen, zijn een teken dat een actieve geest orde schept in de belevenissen van overdag. Hoewel kinderen op ieder moment in de nacht een nachtmerrie kunnen krijgen, zullen ze als ze ouder worden, pas tegen de ochtend gaan dromen, net als volwassenen. Bij baby's komen de meeste nachtmerries pas na de eerste drie uur slapen. Iedereen gebruikt dromen en nachtmerries om stress, aanpassing en spanningen te hanteren. Kinderen kunnen dromen zodra ze leren praten en misschien zelfs daarvoor al. Meestal kunnen kleine kinderen zich niet herinneren wat ze hebben gedroomd, zelfs niet als ze er wakker van zijn geworden. De inhoud van een droom is niet zo belangrijk, dus ga niet doorvragen om erachter te komen. Maar als een kind wekenlang over hetzelfde droomt, zoek dan professionele hulp om achter de oorzaak van de stress te komen. Ga niet op jacht naar monsters in de kast; stel je kind gewoon gerust. Als je de monsters van je kind te serieus neemt en onder het bed of in de kast gaat kijken om je kind gerust te stellen, bereik je soms juist het tegenovergestelde: als mama gaat zoeken, dan kúnnen ze er wel zijn. Een kind kan er nooit helemaal zeker van zijn dat ze toch niet verstopt onder het bed zitten.. Als je kind groter wordt, zal hij steeds vaker pas vroeg in de ochtend gaan dromen en nachtmerries krijgen. Ongeveer 70% van de kinderen heeft nachtmerries.
Nachtangsten
Hierbij wordt het kind plotseling gedeeltelijk wakker, meestal voor middernacht, binnen drie uur na het in slaap vallen. Het begint vaak met een hoge schreeuw. Het kind is warm, het zweet en reageert niet als je het gerust probeert te stellen. Voor ouders zijn nachtangsten vaak eng, omdat het kind een wilde blik heeft, soms rechtop in bed zit en om zich heen slaat en schopt. Maar nachtangsten zijn niet abnormaal of schadelijk en je kind weet de volgende ochtend niet meer dat het is gebeurd. Zorg dat hij zich niet kan verwonden terwijl hij zich door het bed of de kamer beweegt. Het is beter om je kind in de gaten te houden en hem niet wakker te maken. Hij zal binnen een paar minuten weer rustig worden en de volgende ochtend is hij alles vergeten. Hij groeit er overheen. De meeste nachtangsten komen voor bij kinderen tussen de drie en zeven jaar. Waarschijnlijk hebben jij of je partner vroeger ook last gehad van nachtangsten; vaak is het erfelijk.
Slaapproblemen. Slaapwandelen en praten in je slaap
Beide aandoeningen zijn erfelijk, komen vaker en heviger voor bij stress en vermoeidheid en vaker bij jongens. Omdat kinderen zich tijdens het rondwandelen pijn kunnen doen moet je ervoor zorgen dat er niets op de vloer ligt en dat de trap is afgeschermd. Bij frequente slaapwandelaars kan het nodig zijn een deuralarm te plaatsen. De meeste kinderen hebben er geen last meer van als ze in de puberteit raken. Neem niet te serieus wat ze in hun slaap zeggen; meestal is er geen touw aan vast te knopen. En plaag kinderen die slaapwandelen of praten in hun slaap niet. Een verlegen kind kan bang worden dat het geheimen vertelt of wil dan misschien niet meer bij een vriendje slapen. Zeg dat het heel normaal is en dat zijn scherpe geest en levendige fantasie hem 's nachts gewoon bezig blijven houden.
Baby groeischema
Houd de lengte, het gewicht en de hoofdomtrek van je baby in de gaten voor een gemiddelde groei met onze eenvoudige tool.
Verplicht veld
Verplicht veld
Verplicht veld
Verplicht veld
*Invoer gegevens van de laatste metingen van je baby **Bron: World Health Organization
Word Pampers lid en krijg
